Yenidoğanlarda Temas İletisi: Hayatın İlk Bağının Bilimsel ve Duygusal Temelleri
Doğumdan sonraki ilk dakikalar, yalnızca fizyolojik bir geçiş süreci değil; aynı zamanda bebeğin hayatı boyunca taşıyacağı duygusal, nörobiyolojik ve bağlanma temellerinin atıldığı eşsiz anlardır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 2003 yılından bu yana “ten tene temas” uygulamasını, yenidoğan bakımının temel taşlarından biri olarak önermektedir.
Ten tene temas; bebeğin, doğumun hemen ardından – tercihen göbek kordonu kesilmeden önce – annenin çıplak göğsüne, kalp atışlarını duyabileceği ve sıcak ten teması kurabileceği şekilde yerleştirilmesini ifade eder. Bu uygulama, doğumun doğal ritmine saygı duyarak anne ve bebek arasında güçlü bir ilk bağ kurulmasını sağlar.
Bilimsel Temeller: Vücut Isısı, Solunum, Emme ve Daha Fazlası
Yapılan kapsamlı çalışmalar, ten tene temasın bebeğin vücut ısısını stabilize ettiğini, solunum ve kalp ritmini düzenlediğini, ağlama süresini azalttığını ve emme refleksini desteklediğini göstermektedir (Moore et al., 2016). Anne açısından bakıldığında ise, bu temas doğum sonrası oksitosin salınımını artırarak uterusun kasılmasına ve kanamanın azalmasına katkı sunar. Aynı zamanda başarılı bir emzirme sürecinin de başlangıcını kolaylaştırır.
Gecikmiş Kordon Kesimi: Dolaşımın Desteği
WHO’nun 2014 kılavuzuna göre göbek kordonunun doğumdan hemen sonra değil, en az 1-3 dakika sonra kesilmesi önerilmektedir. Gecikmiş kordon kesimi, bebeğin plasentadan gelen demir açısından zengin kanı daha fazla almasını sağlar (McDonald et al., 2013). Bu, bebeğin hemoglobininin daha yüksek olmasına ve anemi riskinin azalmasına katkıda bulunur. Kordon kesilmeden önce annenin çıplak göğsüne yerleştirilen bebek, hem fizyolojik hem duygusal bütünlüğü koruyan bir doğum deneyimi yaşar.
Yaşamın İlk Bağı: Duygusal ve Bütüncül Bir Yaklaşım
Ten tene temas, yalnızca bedenler arasında değil; zihinler ve kalpler arasında da ilk bağlantıyı kurar. Anne ve bebeğin göz teması kurması, kokularını tanıması ve karşılıklı duygusal regülasyon sağlaması, bağlanmanın temellerini atar. Bu bağ, hem annenin doğum sonrası iyilik haline hem de bebeğin uzun vadeli duygusal gelişimine önemli katkılar sunar.
Doğumdan sonraki bu ilk temasın bütüncül olarak uygulanması, yalnızca bir tercih değil; bebeğin sağlıklı gelişimi ve annenin iyilik hali açısından bilimsel ve insani bir gerekliliktir.
Bu sayfa yalnızca bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Terapi uygulaması, sağlık hizmeti sunumu veya danışan yönlendirmesi amacı taşımaz.
Kaynaklar:
- World Health Organization (2014). Delayed Umbilical Cord Clamping for Improved Maternal and Infant Health and Nutrition Outcomes
- Moore, E.R., Bergman, N., Anderson, G.C., Medley, N. (2016). Early skin-to-skin contact for mothers and their healthy newborn infants. Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 11.